آیا دیابت می تواند طعم فلزی در دهان ایجاد کند؟

15 آوریل 2021 - دیابت یک بیماری مزمن است که در آن بدن انسولین کافی تولید نمی کند یا از انسولین به درستی استفاده نمی کند. انسولین هورمونی است که اجازه می دهد قند وارد سلول های بدن شود، جایی که سپس به انرژی تبدیل می شود.وقتی بدن انسولین کافی تولید نمی کند یا به درستی از انسولین استفاده نمی کند، قند در جریان خون تجمع می یابد و منجر به افزایش قند خون می شود.

دیابت کنترل نشده یا قند خون بالا می تواند باعث ایجاد طیف وسیعی از مشکلات مانند آسیب عصبی و کلیوی شود. اما این ها تنها عوارض جانبی دیابت نیست. برخی از افراد دیابتی ممکن است یک طعم فلزی را در دهان خود حس کنند.دلایل اختلال چشایی متفاوت است، اما ممکن است شامل دارو یا بهداشت نامناسب دهان باشد. گاهی اوقات، طعم فلزی دهان نیز نشانه ی اولیه دیابت است.

شایع ترین دلایل

چند دلیل عمده برای احساس طعم فلزی در دهان که مرتبط با دیابت است عبارتند از:

استفاده از متفورمین

متفورمین یک داروی خوراکی است که معمولاً برای درمان دیابت نوع 2 تجویز می شود. این دارو مقدار گلوکز (قند) تولید شده توسط کبد را کاهش می دهد و بدین ترتیب کمک می کند تا سطح قند خون در یک محدوده امن کاهش یابد.

اما اگرچه متفورمین می تواند قند خون را تثبیت کند و خطر عوارض جدی دیابت را کاهش دهد، بعضی از افراد با مصرف این دارو از طعم فلزی دهان خود شکایت دارند.هنوز دلیل آن کاملاً روشن نیست، اما این اختلال چشایی احتمالاً به دلیل دفع داروی تجویز شده در بزاق است.خبر خوب این است که این مشکل چشایی غالباً موقتی است و بعد از 1 یا 2 هفته برطرف شده و مزه ی دهان آنها به حالت طبیعی برمی گردد.

پاراگوزیا یا نابهنجاری حس چشایی

پاراگوزیا نوعی اختلال چشایی است که می تواند همراه با دیابت رخ دهد. همچنین مشخص شده است که دیابت می تواند باعث ایجاد طعم فلزی در دهان شود. اما چه ارتباطی بین پاراگوزیا و دیابت وجود دارد؟

به زبان ساده، سیستم عصبی مرکزی(CNS) شما بر چگونگی درک مغز شما از طعم دهانتان تأثیر می گذارد و این احتمال وجود دارد که دیابت کنترل نشده بر سیستم عصبی شما تأثیر گذاشته و طعم فلزی را در دهان شما سبب شود.

قند خون بالا در طولانی مدت به آهستگی به اعصاب بدن آسیب می رساند. این آسیب ها می توانند در اعصاب موجود در چشم ها، پاها، دست، بازوها و دهان رخ دهند.

پاراگوزیا زمانی اتفاق می افتد که صدمه یا آسیب به CNS طعم و بو را تحریف کند. اختلالات چشایی مانند طعم فلزی دهان، با آسیب به عصب هایی که بر طعم تأثیر می گذارند، ایجاد می شوند.

مسائل بهداشت دهان و دندان

مسائل مربوط به بهداشت دهان و دندان یکی دیگر از دلایل اصلی ایجاد طعم فلزی در دهان است.بسیاری از افراد فکر می کنند دیابت فقط بر قند خون تأثیر می گذارد. اما مقدار زیاد قند در خون باعث ایجاد مشکلاتی در دهان شما نیز می شود.

بیماری پریودنتال

قند خون بالا همچنین باعث افزایش غلظت قند در بزاق می شود و اگر بزاق شما حاوی قند بیشتری باشد، در معرض خطر بیشتری برای ایجاد حفره، التهاب لثه و پریودنتیت هستید. دو مورد اخیر می توانند باعث ایجاد طعم فلزی در دهان شوند.

زبان دیابتی

زبان دیابتی یکی دیگر از مشکلات بهداشت دهان و دندان است که می تواند باعث ایجاد طعم فلزی در دهان شود. این اتفاق زمانی رخ می دهد که ترکیبی از مقدار زیادی قند در بزاق و خشکی دهان باعث برفک دهانی شود.

برفک وقتی ایجاد می شود که قارچی که به طور طبیعی در دهان وجود دارد، بصورت کنترل نشده ای رشد کند. این می تواند بر روی لثه ها، زبان و کام دهان تأثیر بگذارد.

آیا طعم فلزی از بین می رود؟

طعم فلزی در دهان شما به دلیل دیابت ممکن است با گذشت زمان بهبود یابد. همه چیز به علت زمینه ای بروز طعم فلزی بستگی دارد.

اگر داروی متفورمین مصرف می کنید، پس از چند هفته که بدن شما با دارو سازگار شد، طعم فلزی باید فروکش کند. اگر این اختلال چشایی بهبود نیافت، به یک متخصص پزشکی مراجعه کنید.

تنظیم دوز مصرفی یا یافتن داروی جایگزین ممکن است طعم دهان شما را بهبود بخشد.

اگر طعم فلزی به دلیل وجود قند در بزاق باشد، کنترل دیابت نیز می تواند به رفع آن کمک کند. علاوه بر این، اگر به دلیل عدم رعایت بهداشت دندان دچار عفونت شده اید، مراجعه به دندانپزشک و درمان عفونت ممکن است باعث رفع طعم فلزی شود.

اگر به دلیل آسیب عصبی اختلال در چشایی رخ داده باشد، شدت آسیب عصبی تعیین کننده ی بازگشت طعم دهان شما به طعم طبیعی، خواهد بود.

راه های کاهش طعم و مزه ی فلزی

این امکان وجود دارد که حتی اگر داروی خود را تنظیم کنید، بهداشت دهان خود را بهبود ببخشید و اقداماتی برای کنترل قند خون خود انجام دهید، باز هم  طعم فلزی دهان شما بلافاصله بهبود نیابد.همانطور که منتظر بهبود شرایط خود هستید، چند توصیه ی زیر را برای کمک به بهبود طعم غذا در دهان خود انجام دهید:

•         هنگام تهیه وعده های غذایی از گیاهان و ادویه های مختلف استفاده کنید تا عطر و طعم بیشتری به آن اضافه کنید.

•         مقدار زیادی آب بنوشید یا آدامس های بدون قند بجوید. این کار ممکن است به کاهش خشکی دهان و کاهش طعم فلزی دهان شما کمک کند.

•         هنگام غذا خوردن، از ظروف غیر فلزی استفاده کنید. این کار نیز می تواند احساس طعم فلزی را کاهش دهد.

•         سرماخوردگی، عفونت های سینوسی و آلرژی را درمان کنید. این شرایط می تواند طعم فلزی را بدتر کند.

•         غذای خود را سرد بخورید. برخی از غذاها در دمای پایین طعم بهتری دارند.

چه موقع با یک متخصص مشورت کنیم

اگر طعم فلزی دهان بعد از دو هفته بهبود نیافت، به پزشک مراجعه کنید. مهم است که این اختلال چشایی را نادیده نگیرید، زیرا می تواند نشان دهنده مشکلات کنترل قند خون شما باشد. اگر تاکنون برای شما دیابت تشخیص داده نشده است، اما در دهان خود طعم فلزی حس می کنید، به یک متخصص مراجعه کنید، زیرا این اختلال چشایی گاهی اوقات نشانه ی اولیه ی دیابت است.

کلام آخر

طعم فلزی در دهان شما می تواند طعم غذاها و نوشیدنی ها را تحریف کند، لذا لذت بردن از غذاهای مورد علاقه ی شما را دشوار می کند. اگرچه اختلالات چشایی دلایل مختلفی دارند، اما مراجعه به پزشک برای علائمی که بهبود نمی یابند، مهم است.

این می تواند نشانه اولیه دیابت و همچنین قند خونی باشد که در محدوده هدف نیست.

منبع:

https://www.healthline.com/health/diabetes/diabetes-metallic-taste-in-mouth#takeaway